Antik zamanlardan günümüze: Kazaziye

Bir işleme sanatı olan Kazaziye tarihte Kafkas ustaların Trabzon’a yerleşmesiyle yayılarak nesilden nesile aktarılmıştır. M.Ö. 2800 yıllarından günümüze kadar gelen ve ince bir işçilik gerektiren bu kamçı sanatı işin tekniğini bilen kazazlar tarafından yapılır. Bu sanatın yapımına ise kazazlık adı verilir. Trabzon’un coğrafi işaretli ürünü olduğundan halk arasında Trabzon Kazaziye olarak da bilinir. Bu nedenle Trabzon dışında üretilmez. Karadeniz kadınlarının el emeği ile yapılan kazaziye işlemeler Osmanlı döneminde kaftanların üzerine veya kadınların şallarının uçlarına takılmasıyla ünlüdür. Kazaziye sanatını dünyaya duyurmak için son yıllarda birçok çalışma yapılmaya başlanmıştır.

Kazaziye Nedir?

Kazaziye Trabzon’a özgü bir sanattır. İlk kez bu ismi duyan kişiler “Kazaziye nedir?” diye merak edebilir. El işçiliğine dayanan Kazaziye sanatı altın ya da gümüş kullanılarak yapılır. Altın veya gümüş 0,08 mikron kalınlıkta ince tel haline getirilir. Telin bu kalınlığı saç teline yakındır. Bu teller ipek iplik diğer adıyla ibrişim üzerine sarılarak 0,3-0,5 mm kalınlığında tel ipler haline getirilir. Ardından tercihe göre bu ipler farklı örgü teknikleriyle işlenir. Yaklaşık olarak 8 -10 arası motif kullanılarak işlemeler monte edilir. Kazaziye sanatıyla yapılan takı ve eşyalar tel tel görünüme sahip olur. Kazaziye yapılırken kullanılacak olan altın 24 ayar saf altın ve 1000 ayar saf gümüş olmalıdır. Kazaziye modeli, işlemeyi yapan ve kazaz adı verilen kişinin hayal gücüne bağlıdır. Bu nedenle seri üretimden ziyade eşsiz tasarımlar ortaya çıkar. Takıların özel işlemesi ve kullanılan örgü modeli zarif bir görünüm verir. Kazaziye tasarımlarında kişiye özel çalışmalarda yapılabilir.

Kazaziye Çeşitleri

Geleneksel hale gelmiş Kazaziye sanatı sayesinde pek çok takı ve eşya yapılabilir. İlk olarak tespihlere püskül yapımıyla başlanan bu sanat daha sonra takı üretiminde kullanılmıştır. Kazaziye kolye kadınların severek taktığı takılardan biridir. Günlük kullanım dışında özellikle düğün, nişan gibi merasimlerde kazaziye bileklik ile beraber geline takılan takıların başında gelir. Kazaziye kadın bileklik çeşitleri içinde farklı modellerde bulunur. Uzun kazaziye kolyeler şık ve modern bir görünüm verir. Kadınların severek kullandığı bir diğer takı çeşidi ise kazaziye küpelerdir. Aşk düğümü örgü olarak adlandırılan ve yuvarlak yapısıyla öne çıkan kazaziye küpe çeşitleri altın, gümüş veya oksit giydirme olarak satışa sunulur.

Kadınlar kadar erkeklerinde beğenisini kazanan kazaziye erkek bileklik modelleriyle de öne çıkar. Genellikle oksit giydirme olan bu tasarımlar gri ya da siyah renklerdedir. Erkekler estetik bakımından gümüş kazaziye çeşitlerini altın olanlara göre daha fazla tercih edebilir. Kazaziye kişiye özel de yapılabilir. Özellikle gemici düğümü ya da sonsuzluk işareti olarak adlandırılanların yanında boncuk ya da harflerle zenginleştirilmiş olanları da vardır.

Tespihlerin ya da farklı aksesuarların ucuna takılabilen kazaz püskül modelleri de bulunur. Örme kazaz püskül sayısının değişiklik gösterdiği bu ürünler eskitme, altın veya gümüş olarak işlenir. İşlemelerin ucuna tercihe göre uyumlu bir boncuk veya taş eklenebilir.

Kazaziye Fiyatları

Kazaziye fiyatları ürünün modeline, çeşidine ve malzemesine göre değişiklik gösterir. Altından veya gümüşten yapılan kazaziye takıların fiyatları farklıdır. Ürünün çeşidi de fiyatı etkileyen başka bir unsurdur. Kolye yapımında küpeden daha daha fazla malzeme kullanılır. Dolayısıyla el emeği kazaziye kolye, bileklik, küpe veya tespih püskülleri kendine özgü geniş bir fiyat yelpazesine sahiptir. Sizde altın, gümüş gibi değerli madenlerin ince işçilik, hayal gücü ve el emeği ile buluştuğu kazaziye çeşitlerine birbirinden farklı seçeneklerle sahip olabilirsiniz.